بررسی انباشت سرب و کادمیم و برخی پاسخ‌های فیزیولوژیکی در گونه زیتون (Olea europea) جهت استفاده در گیاه پالایی

به‌منظور مقایسه انباشت سرب و کادمیم در ریشه و برگ گیاه زیتون و همچنین بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف این عناصر بر میزان پرولین، سبزینگی و قندهای محلول پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل نوع عنصر با دو سطح (سرب، کادمیم) و غلظت عنصر با سه سطح (شاهد، 200، 500 و1000میلی‌گرم بر لیتر) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کادمیم تأثیری بر میزان پرولین در گیاه زیتون نداشت، اما سرب درغلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر به‌طور معنی‌داری میزان پرولین را افزایش داد. هر دو عنصر در غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر باعث افزایش معنی‌دار قند‌های محلول شدند. کادمیم نسبت به سرب باعث افزایش بیشتر قند-های محلول در گیاه زیتون شد. هر دو عنصر به‌طور مشابه باعث کاهش میزان سبزینگی برگ‌ها شدند. با افزایش غلظت سرب جذب آن در ریشه از 5/8 میلی‌گرم بر کیلوگرم در شاهد به 101 میلی‌گرم بر کیلوگرم در غلظت 1000 میلی‌گرم بر لیتر رسید. با افزایش غلظت کادمیم نیز میزان جذب آن در ریشه به 428 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم رسید. براساس نتایج این تحقیق به‌نظر می‌رسد که گیاه زیتون در غلظت‌های پایین‌تر از 200 میلی‌گرم بر لیتر با تولید پرولین و قند‌های محلول با اثر سمیت این عناصر مقابله می‌کنند. از آنجا که با افزایش غلظت این عناصر از 200 میلی‌گرم بر لیتر سبزینگی، قند و پرولین به‌طور معنی‌داری کاهش یافت، کاشت این گیاه در خاک‌های آلوده به سرب و کادمیم در غلظت‌های زیاد و متوسط تحت شرایط این آزمایش توصیه نمی‌شود.